Ali Himmet Berki Sempozyumu İl Müftülüğümüz, Akdeniz Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile Hukuk Fakültesi'nin işbirliğinde 23 Kasım 2018 Cuma günü Hukuk Fakültesi Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi
Hacı Mehmet Gebizli Eğitim Merkezi Mustafa Kemal ÖNDER’in okuduğu Kur’an’ı Kerim ile başlayan sempozyumun açış konuşmasını İl Müftümüz Osman ARTAN yaptı. İl Müftü Yardımcılarımız Osman DEMİREL, Mustafa ŞİMŞEK ve 5 Merkez İlçe Müftümüzün katıldığı sempozyumda yaptığı konuşmada İl Müftümüz Artan “Sempozyum ile bu toprakların yetiştirdiği değerlerimizden biri olan Ali Himmet Berkî’nin vatan ve millet için adadığı ömrü boyunca sürdürdüğü bereketli çalışmalarını ve verimli faaliyetlerini günümüz insanının ve ilim dünyasının dikkatlerine sunmak amaçlanmaktadır. Antalya’mız birçok bilim insanı, devlet yöneticisi, tarihçi ve din adamı yetiştirmiştir. Bunlardan bir tanesi de merhum Ali Himmet Berki’dir. Bugün bu sempozyumda;
- Ali Himmet Berkî’nin Yaşadığı Dönem
- Ali Himmet Berkî’nin Hayatı
- Ali Himmet Berkî’nin İlmî Müktesebâtı
- Ali Himmet Berkî’ye Etki Eden Düşünce ve Âlimler
- Ali Himmet Berkî’nin Hukukçuluğu
- Ali Himmet Berkî ve Mecelle
- Ali Himmet Berkî ve Vakıf Medeniyeti
- Ali Himmet Berkî ve Hadis İlmi
- Ali Himmet Berkî ve Tefsir İlmi
- Ali Himmet Berkî ve Ahlak İlmi
- Ali Himmet Berkî’nin Kendi Dönemine ve Sonrasına Etkileri konularını hocalarımız anlatacaklar. Sempozyumun hayırlara vesile olmasını temenni ederim diyerek sözlerini tamamladı. İl Müftümüzün konuşmasından sonra 1. Oturumuma geçildi. 7 Oturum şeklinde gerçekleşen sempozyumun 7. Oturumun başkanlığını İl Müftümüz Osman ARTAN gerçekleştirdi. Düzenlenen oturumlarda katılımcılar tarafından şu konular ele alındı.
I. OTURUM : KONFERANS SALONU
11:00-12:20
ALİ HİMMET BERKÎ’NİN HAYATI
Başkan: Prof. Dr. Mehmet ALTUNKAYA
Akdeniz Ü. Hukuk Fak. Dekanı, Antalya
Arşiv Belgeleri Işığında Ali Himmet Berkî’nin Hayatı
Dr. Öğr. Ü. Raşit GÜNDOĞDU
Sağlık Bilimleri Ü. Sağlık Hizmetleri MYO, İstanbul
Ali Himmet Berkî’nin Hayatından Kesitler
Prof. Dr. Tevfik Fikret EREN
Başkent Ü. Hukuk Fak., Ankara
Ali Himmet Berkî’nin Hayatından Kesitler
Prof. Dr. Veysel BAŞPINAR
Ankara Ü. Hukuk Fak., Ankara
Ali Himmet Berkî’nin Hayatından Kesitler
Prof. Dr. Mehmet ÜNAL
Başkent Ü. Hukuk Fak., Ankara
ARA: 12:20-14:30
II. OTURUM : KONFERANS SALONU
14:30-15:30
ALİ HİMMET BERKÎ’NİN HATIRLATTIKLARI
Başkan: Av. Ömer BERKÎ
Prof. Dr. Ekmeleddin İHSANOĞLU
Prof. Dr. Fatih İZGÜ
Prof. Dr. Türev BERKÎ
Eşfak BERKÎ
III. OTURUM : EHAM SALONU
14:30-15:30
ALİ HİMMET BERKÎ ve İSLÂM HUKUKU
Başkan: Doç. Dr. Mehmet Hanifi BAYRAM
Akdeniz Ü. Hukuk Fak., Antalya
Eşya Hukuku Bakımından Mecelle ve Türk Medenî Kanunu Karşılaştırması
Prof. Dr. Mehmet ALTUNKAYA
Akdeniz Ü. Hukuk Fak. Dekanı, Antalya
Modern Hukukun İslâm Hukukunun Yorum İlkelerine İhtiyacı (Ali Himmet
Berkî’nin “Hukuk Mantığı ve Tefsir” Adlı Eseri Bağlamında Bir Değerlendirme)
Prof. Dr. Ali BAKKAL
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’ye Göre İslâm’da Kazâ
Dr. Öğr. Ü. Zeki YAKA
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’nin Usûl-i Fıkhı Medenî Hukuka Uygulama Çabası (“Hukuk
Mantığı ve Tefsir” Adlı Eseri Çerçevesinde)
Enver TORBALI
Akdeniz Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dr. Öğrencisi, Antalya
ARA : 15:30-15:50
IV. OTURUM : KONFERANS SALONU
15:50-16:50
ALİ HİMMET BERKÎ ve AHLÂK
Başkan: Prof. Dr. Ahmet ÖGKE
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak. Dekan V., Antalya
Ali Himmet Berkî’nin -Yaşadığı Çağın Ruhu Bağlamında- Ahlâk Düşüncesinin Anlaşılması
Doç. Dr. Ahmet DAĞ
Kırklareli Ü. Fen-Edebiyat Fak., Kırklareli
Ali Himmet Berkî’nin Muhafazakâr Dergilerde Yazıları / Din ve Ahlâk Anlayışının İzleri
Dr. Öğr. Ü. Şeyda ÖZTÜRK
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ahlâka Ait 239 Hadis Işığında Mesnevîlerimizdeki Öğütlerin Yorumu
Dr. Öğr. Ü. Emel NALÇACIGİL ÇOPUR
Akdeniz Ü. Eğitim Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’de Mütevellî Kaymakamı
Dr. Öğr. Ü. Ahmet AKMAN
Necmettin Erbakan Ü. Hukuk Fak., Konya
V. OTURUM : EHAM SALONU
15:50-16:50
ALİ HİMMET BERKÎ ve VAKIF HUKUKU
Başkan: Dr. Öğr. Ü. Kürşat ERSÖZ
Akdeniz Ü. Hukuk Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’nin Vakıflar Hukukuna Katkıları: Eserleri, Eski-Yeni Hukuk
Karşılaştırmaları ve Vakıf Senedinin Yorumuna İlişkin Görüşleri
Prof. Dr. Metin İKİZLER
Atatürk Ü. Hukuk Fak., Erzurum
Ali Himmet Berkî’de Bilgi Bütünlüğü
Doç. Dr. Yasin YILMAZ
Ankara Yıldırım Beyazıt Ü. İslâmî İlimler Fak., Ankara
Ali Himmet Berkî’nin “250 Hadis Terceme ve İzahı” Adlı Eseri Üzerine Bazı Değerlendirmeler
Doç. Dr. Ayşe Esra ŞAHYAR
Marmara Ü. İlahiyat Fak., İstanbul
Ali Himmet Berkî’nin “Vakfa Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve Benzeri Vesikalarda
Geçen Istılah ve Tabirler” Adlı Eserinin İslâm Fıkhı Açısından Tasnifi ve Tanıtımı
Nureddin TORTOP
Akdeniz Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dr. Öğrencisi, Antalya
ARA : 16:50-17:10
VI. OTURUM : KONFERANS SALONU
17:10-18:10
ALİ HİMMET BERKÎ ve TEFSİR – DİL BİLİMİ
Başkan: Prof. Dr. Kemal SÖZEN
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’nin “Kur’an” İsimli Eserinde Vahyin Mahiyetine Dair
Görüşlerinin Değerlendirilmesi
Doç. Dr. Yasin PİŞGİN
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî ve Kur’ân’ın İ’caz Yönleri
Dr. Öğr. Ü. İbrahim Halil ERDOĞAN
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’ye Göre Tercümenin Mahiyeti ve Kur’an Tercümesinin İmkânı
Arş. Gör. Turan BAHŞİ
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’nin “Vakfa Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve Benzeri
Vesikalarda Geçen Istılah ve Tabirler” Adlı Eserinin Arap Dili ve Lügatleri
Açısından Tahlîli ve Mukayesesi
Abdullah CENGİZ
Ankara Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Öğrencisi, Ankara
VII. OTURUM : EHAM SALONU
17:10-18:10
ALİ HİMMET BERKÎ ve HADİS
Başkan: Osman ARTAN
Antalya İl Müftüsü, Antalya
“250 Hadis” Kitabından Hareketle, Ali Himmet Berkî’nin Seçki, Çeviri ve Şerh
Açısından Hadis İlmindeki yeri
Doç. Dr. Mustafa IŞIK
Nevşehir Hacı Bektaş-ı Veli Ü. İlahiyat Fak., Nevşehir
Osmanlı Kadısı Cumhuriyet-Hukukçusu Ali Himmet Berkî’nin Yargılama
Hukukuna Dair “İslâm Şeriatında Kazâ” Kitabında Hadis Kullanımı
Dr. Öğr. Ü. İsa AKALIN
Akdeniz Ü. İlahiyat Fak., Antalya
Ali Himmet Berkî’nin İslâm Hukukunda Hâss ve Âmm Lafızları İşleyişi
Mervenur AKÇAY
Akdeniz Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Öğrencisi, Antalya
KAPANIŞ : 18:10
Ali Himmet Berki Kimdir.
(17 Ocak 1892-24 Mayıs 1976)
Antalya'nın Akseki ilçesi İbradı bucağına bağlı Unulla köyünden, Demircizade Kadı Osman Efendi'nin oğludur. Babasının kadı olarak bulunduğu Elbistan'da doğdu. İlk tahsilini köyünde ve babasının görevli bulunduğu Çorum'da yaptı. Orta tahsilini İbradı Rüşdiyesi'nde tamamladı. 1316'da İstanbul'a gelerek, Fatih dersiamlarından, daha sonra kayınpederi olan, Tokatlı Kemerlizade Mehmet Şakır Efendi ile Kayserili Büyük Hamdi Efendi'den ders okudu. Medresetü'l-Kuzâî'a girdi, 1909'da birincilikle bitirdi.
14 Eylül 1909'da Meşihat-i İslâmiyye'de Fetvahane Mümeyyizi oldu. Aynı dairede çeşitli görevlerde bulundu. Bu görevlerdeki üstün başarısı dolayısıyla, 1913'te Medresetü'l-Kuzât'ta Ahkâm-ı Arazi (toprak hukuku) öğreticiliğine getirildi.
1914-1921 arasında Tokat, Amasya ve Kars'ta kadılık ve bazılarında bidayet mahkemesi hakimliği yaptı. 1922'de Ankara Kadısı oldu. Bu görevden ayrılarak Seriye ve Evkaf Vekâleti'nde Heyet-i İftaiye Azalığı'na getirildi (1923). Ek görev olarak Şûray-ı Evkaf Başkanlığı'nı da yürüttü. 1924'te Evkaf Bakanlığı kaldırılıp yerine Diyanet İşleri Başkanlığı kurulunca, buradaki görevinden istifa etti. İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi İkinci, sonra Birinci Başkanlığı'na getirildi (1925). Kısa bir süre sonra Temyiz Mahkemesi (Yargıtay) üyesi oldu, 1933'te 2. Daire Başkanlığı'na getirildi. Yaş haddinden dolayı emekliliği üç kez ertelendi. 5 Haziran 1950'de emekli oldu.
İslâm hukuku alanındaki engin bilgisiyle ve dinî hükümlere uygun yaşayışıyla bilinirdi. 24 Mayıs 1976'da hakkın rahmetine kavuştu. Vasiyetine uyularak kendi köyünde defnedildi.
Üçü erkek, üçü kız altı çocuğu olmuştur. Osman Fazıl İle Mehmet Şakir hukuk profesörü, Sadettin ise hakim olarak görev yapmıştır.
Hem İslâm ve Osmanlı, hem de Türk medeni hukuku alanında çalışmış ender hukukçulardandır. Kendi döneminde pek ilgi gösterilmeyen konulara el atmıştır. Titiz bir araştırıcıydı. Mehmed Akif'le hem Ankara'da, hem de Mısır'da birlikte olmuştur.
Berki'nin kaleme aldığı eserler arasında "Mecelle", "Fazıl'ın Galatat Defteri", "Eski Hadiselerde Tatbiki Lazım Gelen İrs ve İntikal", "Vakıflar (I-II)", "Miras ve Tatbikatı", "Hukuk Mantığı ve Tefsir", "Büyük Türk Hükümdarı İstanbul Fatihi Sultan Mehmed Han ve Adalet Hayatı", "Tasarruf Hukuku Bakımından Dalyan ve Voli", "İslam Hukukunda Feraiz ve İntikal", "Sular Hukuku", "Hatemü'l-Enbiya Hazret-i Muhammed ve Hayatı", "Vasiyet ve Ölüme Bağlı Tasarruflar", "İslam'da Kaza", "Hüküm ve Hakimlik ve Tevabii", "Vakıflara Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve Benzeri Vesikalarda Geçen Istılah ve Terimler", "Ahlaka Ait 239 Hadis" kitapları da yer alıyor.
